Vào ngày 29 tháng 07 vừa qua sau khi CHANGE đăng tin kêu gọi cộng đồng cùng hưởng ứng chiến dịch toàn cầu Ngày Trái Đất Quá Tải (hay còn được biết đến với tên tiếng Anh là Earth Overshoot Day), đã có rất nhiều các nghệ sĩ, người nổi tiếng, blogger du lịch, Youtuber, TikToker cùng các lãnh đạo ngoại giao và doanh nghiệp đã đồng hành, cùng kêu gọi và lan tỏa thông điệp “Trái Đất hụt hơi – Hoãn ngày quá tải”, sống vừa đủ để bảo vệ môi trường sống chung lẫn giảm tải cho Trái Đất, cũng như cam kết tập dần cho chính mình các thói quen sống xanh qua các giải pháp CHANGE đưa ra 30 ngày sống xanh tại website: https://quatairoi.org/.
Sáng ngày 29/07/2021, cũng chính là ngày đánh dấu con người đã sử dụng hết số tài nguyên mà trái đất có thể tái tạo ra trong năm nay, CHANGE đã khởi động chiến dịch Ngày Trái Đất Quá Tải trên mạng xã hội trong mùa dịch nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về tình trạng khai thác, tiêu thụ các nguồn tài nguyên quá mức dẫn đến các ảnh hưởng tiêu cực lên môi trường, trong đó đặc biệt là các vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu.
Với mong muốn giới thiệu ngày Ngày Trái Đất Quá Tải đến nhiều người dân Việt Nam hơn, và cũng hy vọng chúng ta vừa chống dịch nhưng cũng không bỏ lại môi trường phía sau, nhiều nghệ sĩ, người nổi tiếng, blogger du lịch, Youtuber và TikToker đã đồng hành cùng CHANGE mang chiến dịch lan rộng hơn, trong đó có: ca sĩ Đông Nhi và Ông Cao Thắng, Hoa Hậu H’Hen Niê, ca sĩ – diễn viên Jun Phạm, diễn viên Duy Khánh, vũ công – nhà biên đạo Quang Đăng, người mẫu Quang Đại, rapper HIEUTHUHAI, diễn viên Huỳnh Lập, nhiếp ảnh gia – blogger du lịch Vinh Gấu và Quỷ Cốc Tử, cùng các bạn trẻ là hot TikToker, Youtuber như DelaChris, Khiemslays, Hukha.foodaholic.
Với phong cách cá nhân riêng biệt, mỗi một nghệ sĩ và các bạn trẻ nổi tiếng đã có những cách thể hiện và kêu gọi rất khác nhau, gây được sự tò mò và hứng thú cho các khán giả , đồng thời cũng giúp CHANGE đưa thông tin của chiến dịch đến cộng đồng một cách cực kỳ gần gũi và dễ hiểu.
Đối với Hoa hậu H’Hen Niê, Hen cho khán giả của mình được chứng kiến toàn bộ quá trình “đập hộp” quà mà CHANGE bí mật gửi đến, từ lúc mở quà cho đến lúc khám phá ra thông điệp phía sau. Hoa hậu H’Hen Niê chia sẻ: “Chúng ta hụt hơi, chúng ta có thể nghỉ ngơi. Thế nhưng khi Trái Đất hụt hơi, Trái Đất sẽ không thể xin nghỉ phép.
Vì vậy, Hen mong muốn mọi người cùng Hen đừng bỏ lại vấn đề về môi trường phía sau, vì chúng ta cần môi trường để sống. Từng thay đổi nhỏ của bạn thôi cũng sẽ giúp giảm đi những áp lực của trái đất.”
Ca sĩ Đông Nhi và Ông Cao Thắng lại có cách thể hiện trực tiếp vào vấn đề hơn và đưa ra rất nhiều những giải pháp mà chính Đông Nhi đã áp dụng ở thời điểm dịch bệnh và giãn cách xã hội hiện tại. Trong bài đăng trên Facebook, Đông Nhi bày tỏ: “Mùa dịch này Nhi biết rằng rất nhiều người vẫn còn đang khó khăn ngoài kia nên chủ đề về sống xanh sẽ không phải là vấn đề ưu lúc này. Thế nhưng chúng ta hiện chỉ có một Trái Đất duy nhất để nương tựa vào, thế nên hãy sống xanh khi có thể, không bỏ lại vấn đề về môi trường phía sau. Vào chính ngày hôm nay (ngày 29/07) chúng ta đã tiêu hết toàn bộ tài nguyên này của Trái Đất cung cấp trong năm 2021. Điều này có nghĩa rằng: hết hôm nay, chúng ta sẽ vay mượn nguồn tài nguyên của thế hệ tương lai. Thế nên, Nhi mong rằng mọi người hãy sống xanh khi có thể..”
Quang Đại cũng chia sẻ trăn trở của anh trên dòng trạng thái Facebook: “Thiên nhiên luôn cho chúng ta thật nhiều những sự ưu đãi. Nhưng dường như chúng ta đang tiêu thụ tài nguyên, khai thác dịch vụ vượt nhu cầu thực sự cần thiết. Mỗi ngày, hàng trăm triệu tấn tài nguyên thiên nhiên được khai thác nhằm phục vụ đời sống con người. Hàng trăm tấn rác thải ra môi trường mỗi năm, và vô vàn những hoạt động khác của con người đang dần làm Trái Đất quá tải.”
Blogger du lịch Vinh Gấu – người được biết đến với không ít những video, bài chia sẻ trải nghiệm du lịch khắp Việt Nam và trên thế giới, anh đã làm hẳn một video đăng tải trên TikTok giúp cộng đồng hiểu hơn về ngày này qua những video vô cùng thiết thực về tình trạng dẫn đến sự quá tải của Trái đất. Anh cũng nhắn nhủ đến cộng đồng thông qua video: “Nếu bạn cũng yêu những chuyến đi như mình, yêu không khí trong lành, yêu loài vật thiên nhiên hoang dã hãy hành động để hoãn ngày quá tải cho trái đất này. Hãy cùng hành động vì một Việt Nam tươi đẹp, một Trái Đất đẹp xinh”.
Đặc biệt, chiến dịch Ngày Trái Đất Quá Tải với thông điệp môi trường cấp thiết mang tính toàn cầu cũng đã nhận được sự ủng hộ và hưởng ứng của nhiều lãnh đạo ngoại giao và lãnh đạo doanh nghiệp, trong đó có bà Emily Hamblin, Tổng lãnh sự Anh tại TP. Hồ Chí Minh. Trên các trang mạng xã hội của mình, bà Emily Hamblin đã đăng bức hình mình chụp với quả địa cầu và thông điệp bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh, kêu gọi mọi người bảo vệ môi trường và tham gia chiến dịch của CHANGE trên trang https://quatairoi.org để cam kết thực hiện một số hành động xanh để giúp trái đất. Nhiều doanh nghiệp, tổ chức, trường đại học cũng đã chia sẻ thông tin về chiến dịch với cán bộ nhân viên, cũng như trên các trang mạng xã hội của mình và kêu gọi cộng đồng tham gia, điển hình như Phòng thương mại Anh (Britcham), công ty Dragon Capital, Dynam Capital Limited v.v.
Anh Trần Hiền – Quản lý Truyền thông tại CHANGE chia sẻ: “Đây là chiến dịch có ít nguồn lực và thời gian chuẩn bị nhất của CHANGE từ trước đến nay, lại là vào thời điểm khó khăn nhất, khi tất cả cộng đồng đều chỉ đang quan tâm đến vấn đề chống dịch, đến những vấn đề mưu cầu khác thiết yếu hơn. Nhưng, điều gì cần làm chúng tôi vẫn phải làm, bởi chúng ta vẫn cần môi trường để sống, không khí trong lành, nguồn nước sạch, v.v… Khi môi trường bị phá hủy, chính sức khỏe con người lẫn nền kinh tế đều sẽ bị ảnh hưởng. Do đó, mỗi người thay đổi một ít cũng đã giúp giảm áp lực cho môi trường”.
Chiến dịch Ngày Trái Đất Quá Tải 2021 nhận được sự tài trợ của công ty Galaxy ME, và sự đồng hành của công ty Dentsu Redder.
CHANGE
CHANGE trực thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) là tổ chức phi chính phủ Việt Nam với sứ mệnh nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và phát triển năng lực cộng đồng trong việc giải quyết các vấn đề môi trường, bảo vệ động vật hoang dã, phát triển bền vững, giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu. Trang thông tin chính thức:
www.changevn.org và www.facebook.com/CHANGEvn
THÔNG TIN THÊM
- Ngày Trái Đất Quá Tải là gì?
“Ngày Trái Đất Quá Tải” (Earth Overshoot Day – EOD) là ngày đánh dấu thời điểm chúng ta đã lạm dụng tài nguyên vượt quá những gì Trái đất có thể tái tạo trong năm đó, cảnh tỉnh con người về các nguồn tài nguyên thiên nhiên hữu hạn của Trái đất. Khái niệm về Ngày Trái Đất Quá Tải lần đầu tiên được hình thành bởi Andrew Simms đến từ Tổ chức Tư vấn Kinh tế Mới (New Economics Foundation) của Vương quốc Anh, hợp tác với Mạng lưới Dấu chân Toàn cầu (Global Footprint Network) vào năm 2006. Mathis Wackernagel, người đồng phát minh ra thuật ngữ Ecological Footprint (Dấu chân sinh thái) và là người sáng lập GFN. (1)
- Ngày EOD được tính như thế nào?
Ngày này được tính bằng cách so sánh lượng tài nguyên sinh thái mà Trái đất có thể tái tạo trong một năm với nhu cầu tiêu thụ của loài người trong năm đó. (2)
- Theo những nghiên cứu và số liệu thống kê được Mạng lưới Dấu Chân Toàn Cầu (Global Footprint Network) thu thập và công bố, cho tới thời điểm năm 2017, tốc độ tiêu thụ tài nguyên của nhân loại đã “bỏ xa” mức có thể phục hồi dành cho một năm tới 1,73 lần, nếu tiếp tục “giữ vững” tốc độ tiêu thụ các nguồn lợi sinh thái như vậy thì nhân loại sẽ cần tới 1,73 Trái Đất để đáp ứng cho các nhu cầu sử dụng của con người. (2)
- COVID 19 giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về mối liên kết chặt chẽ không thể tách rời giữa con người và thiên nhiên – nhân loại không thể sống khỏe mạnh trên một hành tinh với những “đau yếu và bệnh tật”. Hiện nay một lượng lớn khí nhà kính từ các hoạt động sống và tiêu thụ năng lượng của con người tích tụ lại ngày một nhiều trong khí quyển và biến chính Trái Đất thành một “cái nồi hơi” khổng lồ. Cho đến thời điểm năm 2020, nhiệt độ bề mặt trái đất và đại dương đã tăng lên tới 1 độ C.(3) Chỉ với mức tăng 1 độ đó cũng đã dẫn tới những xáo trộn và thay đổi phức tạp về mặt khí hậu khó có thể tưởng tượng được và con người đang trong cuộc chiến chống lại hiểm họa Biến Đổi Khí Hậu (BĐKH). Theo cảnh báo từ Tổ Chức Khí Tượng Thế Giới (WMO), các hình thái thời tiết cực đoan sẽ xuất hiện thường xuyên và nghiêm trọng hơn. Trong vài tuần vừa qua, thiên tai diễn ra trên hầu hết các châu lục trên thế giới như lũ lụt lớn càn quét ở các quốc gia Châu Âu và Châu Á, nhiệt độ tăng cao kỷ lục gây ra những đợt sóng nhiệt và hạn hán ở Châu Phi và Bắc Mĩ. (4)
- Năm 2020 được ghi nhận là năm nóng thứ 2 trong lịch sử nhân loại (chỉ sau năm 2016). (5) Bước sang năm 2021, biến đổi khí hậu vẫn tiếp tục hoành hành dữ dội, được ghi nhận qua hàng loạt các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng kéo dài, hạn hán và cháy rừng, băng tan, lốc xoáy và bão nhiệt đới, đặc biệt là lũ lụt nghiêm trọng đã ảnh hưởng đến hàng triệu người ở Canada và miền Bắc nước Mỹ, Đức và Tây Bắc châu Âu, khu vực Đông Phi, Ấn Độ, Trung Quốc v.v…
- Riêng Việt Nam, theo đánh giá hàng năm về những nước chịu ảnh hưởng nặng nhất bởi các hiện tượng thời tiết cực đoan giai đoạn 1997-2016, Việt Nam đứng thứ 5 về Chỉ số rủi ro khí hậu toàn cầu năm 2018 và thứ 8 về Chỉ số rủi ro khí hậu dài hạn (CRI). Tháng 10 năm 2020, Miền Trung Việt Nam chứng kiến trận lũ vượt mức đỉnh lũ lịch sử đã ghi nhận trước đó vào năm 1983, miền Trung đã hứng chịu tới 3 đợt lũ, 4 cơn bão và nhiều vụ sạt lở đất chỉ trong vòng một tháng.(6) Những tháng đầu năm 2020, các tỉnh miền Tây Nam Bộ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng từ hiện tượng hạn hán và xâm nhập mặn, khiến cho nhiều diện tích cây trồng và hoa màu của bà con mất trắng. (7) Là một quốc gia với nền nông nghiệp chủ đạo, nếu tình hình biến đổi khí hậu tiếp tục diễn biến phức tạp với nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng thì cuộc sống của người dân sẽ ngày một trở nên khó khăn hơn. Theo báo cáo từ IPCC (The Intergovernmental Panel on Climate Change), Việt Nam đang nằm trong nhóm 9 quốc gia được ước tính sẽ có ít nhất 50 triệu người bị ảnh hưởng do mực nước biển dâng cao và thiên tai do BĐKH gây nên.
- Tham khảo thêm tại Earth Overshoot Day : https://www.overshootday.org/
- Bản so sánh EOD qua từng năm https://www.overshootday.org/newsroom/past-earth-overshoot-days/
- Các báo cáo dữ liệu từ NASA: https://climate.nasa.gov/evidence/
- https://public.wmo.int/en/media/news/summer-of-extremes-floods-heat-and-fire
- https://www.noaa.gov/news/2020-was-earth-s-2nd-hottest-year-just-behind-2016
- http://phongchongthientai.mard.gov.vn/Pages/thiet-hai-do-thien-tai-tu-dau-nam-2020-va-trong-thang-10-2020-cap-nhat-den-ngay-6-11-2020-.aspx
- http://phongchongthientai.mard.gov.vn/Pages/bao-cao-tong-hop-tinh-hinh-han-han-xam-nhap-man-khu-vuc-mien-nam-2019–2020.aspx
